Tiroit bezi (guatr) boyun bölgesinde tiroit hormonlarının yapımı ve salgılanmasını sağlayan bir bezdir. Tiroit hormonları (T3 ve T4) vücut metabolizması üzerindeki etkisi önemlidir.
Tiroit hormonlarının yüksek olması durumuna hipertiroidi denilmektedir. Bu durumda metabolizma aşırı derecede aktiftir ve buna bağlı olarak vücutta terleme, kilo verme, kilo alamama, saç dökülmesi, sinirli olma v.s. gibi durumlar görülebilir.
Gebelikte tiroit bezi hastalıkları sıklıkla görülmektedir. Tiroit hastalıklarının taraması ve tanısı kandaki hormon düzeyleri ile kolayca yapılabilir.
Gebelikte östrojen hormonlarının artmasından kaynaklı TBG (Tiroit bağlayıcı globulin) artar. Bu da T4 düzeyinin artmasına neden olur. Bu nedenle gebelik boyunca T4 düzeyinin yükselmesi normaldir. Ancak bu durum sT3 ve sT4 geçerli değildir.
TSH değerleri de gebelik döneminde normal sınırlar içerisinde olmalıdır. Gebeliğin ilk üç ayında yüksek B-HCG hormonu TSH azalmasında normal sınırların altıda seyretmesine neden olabilir. Ancak daha sonraki aylarda normal seviyede seyretmesi gerekmektedir. Gebelikte tiroit taramasında en uygun test TSH hormonunun ölçülmesidir. TSH değerlerinde bir anormallik olması halinde sT3 ve sT4 değerlerine bakılması gerekmektedir.
Sorunun neden kaynaklandığını anlayabilmek için Tiroit ultrasonu ve başka testlerde yapılarak hastanın hormon düzeyine göre ilaç tedavisine başlanabilir. Önemli bir sorun yok ise yakından takip edilmesi de yeterli olacaktır.
Bebekler tiroit hormonlarını ancak gebeliğin 16. ve 18. haftalarından sonra üretebilir bu zamana kadar bebeğin büyüyüp gelişebilmek için tiroit ihtiyacını anneden karşılamaktadır (t3 ve t4).
Bu nedenle annenin hormonlarının normal seviyede olması oldukça önemlidir. Tiroit hormonları bebeğin gelişimi, vücut fonksiyonları ve beyin gelişiminde çok önemli bir etkiye sahiptir.
Hipertiroidi tedavisinde tiroit hormonu ilaç şeklinde verilerek karşılanır. Bunun için anneye t4 hormonunun (levotiroksin) verilmesi yerelidir. Gebelik boyunca ve gebelikten 1-2 ay sonra da TSH ve sT4 hormonları kontrol edilmeli.
Tiroit bezinde kitle olması durumunda bazen kesin tedavi için cerrahi müdahale gerekebilir.
Anne için Riskleri
– Gebelik zehirlenmesi (Preeklampsi).
– Hipertansiyon.
– Kalp yetmezliği, kalp hastalıkları.
– Tiroit krizi, anemi (kansızlık).
Bebek İçin Riskleri
– Düşük (Abortus).
– Bebek eşinin erken ayrılması (Plasenta dekolmanı).
– Ölü doğum, Bebeğin doğum ağırlığının düşük olması.
– Bebeğin sakat doğması
– Bebekte sinirsel gelişim bozukluğu.